نان روزگاری فقط نان نبود؛ هم بشقاب بود، هم قاشق، هم دستمال سفره. اما با ورود قاشق و چنگال، کم‌کم از تمام شغل‌هایش کنار گذاشته شد. کوچه‌گرد امروز را در همین باره بشنوید.
همشهری آنلاین – لیلا باقری: آیا می‌دانستید در گذشته نان فقط نقش سیرکننده در سفره نداشت و بزرگوار مسئولیت‌های مختلفی را به دوش می‌کشید، بدون اینکه غر بزند؟ از هر نوعی که بود؛ چه لواش فقرا و چه سنگک اعیانی! بدون هیچ اختلاف طبقاتی باید جز سیر کردن شکم، کار بشقاب و قاشق و چنگال را هم انجام می‌داد. حتی برای بعضی برکت‌نشناس‌ها، نقش دستمال سفره را هم بازی می‌کرد.
این مورد آخر را دکتر پولاک با جفت چشمان خود دیده و نوشته است: «حتی بزرگان نیز قبل از آنکه نوکرانشان با آفتابه و لگن خدمتشان برسند، دست خود را با نانی که در سفره بود از چربی می‌زدودند.»
شاید بگویید دیگر این‌طورها هم نبوده است، آنکه آش را نمی‌توان روی نان ریخت… که اگر این را گفتی، کاملاً مشخص است که ابتکار عمل ضعیفی داری. نان را آن‌قدری در آش و آبگوشت خرد یا همان ترید می‌کردند که بتوان با دست خورد.
البته این‌ها را نگفتم که به قول امروزی‌ها، قدیمی‌ها را «جاج» کنیم؛ اگر ان‌شاءالله دست‌هایشان را می‌شستند، خیلی هم به آن‌ها مزه می‌داده و نوش جانشان. وقتی قاشق نداری، باید با دست غذا بخوری دیگر. اما ماجرای آمدن قاشق…
دور از ذهن نیست که ناصرالدین‌شاهی که به فرنگستان می‌رود و با خود دوربین عکاسی می‌آورد، گوشه چمدانش قاشق و چنگال هم بگذارد. البته چندان کار با قاشق را بلد نبوده که خوشبختانه سپهسالار، که با کیفیت غذا خوردن اروپاییان آشنایی داشته، قبل از اولین سفر شاه، غذا خوردن با کارد و چنگال را به جای انگشت و دست به او آموزش داده بوده. شاه که قاشق به دست گرفت، کم‌کم درباریان و اشراف و اعیان نیز قاشق‌دار شدند.
حال، غرض از بیان این ماجرا این نبود که بگویم ایرانی جماعت تازه ۱۵۰ سال است قاشق به دست گرفته و خودتخریبی کنم. بلکه دقیقاً می‌خواهم بگویم ایرانی جماعت تازه ۱۵۰ سال است که قاشق به دست گرفته و دمش گرم که با این عقب بودن از دنیا، بد دیدن از شرق و غرب، جنگ جهانی و برهه‌های همیشه حساس کنونی، هر روز بیشتر رشد کرد و هر جا چیزی برای یاد گرفتن بود، رفت و یاد گرفت. پس بار بعد اگر فکر کردیم از چیزی عقب هستیم و از این عقب‌ماندگی ناراحتیم، سپهسالاری باشیم برای مردم شاهزاده‌مان، نه مانند جهانگرد فرنگی که تازه پا به این خاک گذاشته و فریاد واحیرتا سر می‌دهد و غر می‌زند و مسخره می‌کند. چراکه ایران فقط از مسیر توسعه است که می‌تواند همیشه ایران عزیز ما بماند.
راوی: لیلا باقری
تدوینگر: عاطفه حسین‌زاده
کد خبر 923630
-
رادیو همشهری | کوچه‌گرد ۵۴؛ قاشق آمد، نان استعفا داد!
-
سردار دورسون به درد پرسپولیس نمی‌خورد | دوران غیرت در پرسپولیس به پایان رسیده است
-
پیشنهاددهندگان مذاکره با آمریکا تحقیر شدند | چرا عده ای بی ملاحظه هستند؟
-
محکومیت اقدام آمریکا در اعلام تحریم‌های جدید علیه ایران
-
خواهش می‌کنم استقلال به هیچ عنوان از سرمربی خارجی اش رونمایی نکند | استقلالی های پولدار را اول به باشگاه بیاوردید
-
ماتزاری پیشنهاد مالی استقلال را پذیرفت
-
اسرائیل به تاسیسات هسته ای ایران حمله کند چه می‌کنید؟ | واکنش مهم فرمانده کل سپاه را ببینید
-
لحظه دلهره‌آور ربودن یک دختر جوان در مشهد توسط آدم‌رباها | ببینید دختر جوان چگونه خودش را از ماشین بیرون پرت می‌کند
-
ماتزاری پیشنهاد مالی استقلال را پذیرفت
-
استایل حامد بهداد، فریبا نادری و نرگس محمدی در جشنواره فجر
-
پیشنهاددهندگان مذاکره با آمریکا تحقیر شدند | چرا عده ای بی ملاحظه هستند؟
-
سردار دورسون به درد پرسپولیس نمی‌خورد | دوران غیرت در پرسپولیس به پایان رسیده است
-
اولین ایرانی که به تیم جدید فرهاد مجیدی پیوست؛ انتقال ناگهانی و پنهانی!
-
دمای یک شهر ایران به منفی ۲۰ می رسد | رکوردشکنی سرما در هفته پیش رو
-
ارتفاع برف در این استان به یک متر رسید!
-
محکومیت اقدام آمریکا در اعلام تحریم‌های جدید علیه ایران
-
مفقود شدن خودروها زیر برف در این شهر کشور + فیلم
-
ماجراجویی جدید ماتزاری: سرمربی سابق ناپولی در استقلال!